Zomerspecial: leestips 2025
Hoezeer we bij Agenda Stad ook innovatie willen stimuleren, stiekem houden we soms ook van tradities. Zoals de Agenda Stad Zomerspecial. Nu wij – en jullie hopelijk ook – zo langzamerhand de automatenkoffie inwisselen voor een goede mock- of cocktail en de ARBO-proofe bureaustoel even verruilen voor de hangmat of een handdoek op het strand, is het tijd om te ontspannen met een goed boek (of twee). Of, voor de lettervretende vakidioten (you know who you are!) om die rapporten of zomerspecials van partners eens goed door te nemen.
Agenda Stad vroeg collega’s en partners wat er deze zomer meegaat in hun koffer, of wat ze recentelijk gelezen hebben dat ze graag aanbevelen aan anderen. Bij Agenda Stad lopen formeel en informeel natuurlijk als intrinsiek onderdeel van onze werkwijze heel natuurlijk door elkaar heen. Dus we beperken ons niet tot de vakliteratuur en schromen niet om je ook te wijzen op romans of persoonlijke ontwikkelingsboeken waar we veel aan hebben gehad.
Doe er je voordeel mee en schroom ook niet om ons jouw aanvullingen te mailen of in reactie op het LinkedIn-bericht toe te voegen. Veel leesplezier en vooral, namens Agenda Stad, een heel fijne zomer!
Nu we nog scherp zijn en geen last hebben van een ‘vakantiebrein’, eerst maar even de inhoudelijke non-fictie die je niet gemist mag hebben. Dealmaker Christopher Baan tipt: “Natuurlijk mag Zo kan het ook! Leren van successen in het openbaar bestuur onder redactie van o.a. Paul ’t Hart niet ontbreken. Het boek biedt aansprekende en concrete voorbeelden van openbaar bestuur dat wél werkt en positief bijdraagt aan maatschappelijke opgaven. Verfrissend en inspirerend, en niet alleen omdat er een hoofdstuk aan City Deals is gewijd .”
Niet per sé luchtig, wél nodig: Timothy Snyder’s On Tyranny is een korte en krachtige wake-up call en concrete lessen voor ons allen als burgers om de vroege signalen te herkennen van autoritaire en fascistoïde regimes, die nu helaas op steeds meer plekken in de wereld opkomen. “Zijn belangrijkste les: een tirannie voorkom je alleen door iets te doén. Zijn vervolg On Freedom biedt daar een uitgebreide verdieping op. Onlangs heeft Timothy samen met een aantal andere experts in fascisme, een indringende boodschap gedeeld in de New York Times”, aldus Christopher. En De Correspondent sprak Snyder over de definitie van vrijheid.
Verder tipt Christopher: Eigen planeet eerst, Waarom onze democratie geen antwoord heeft op het grootste vraagstuk van deze tijd van Roxanne van Iperen. “Makkelijk leesbaar, zeer aan te raden, indringende boodschap over hoe & waarom de democratie op dit moment onvoldoende weerbaar is.” En Contouren van een nieuw land. Over pioniers, toekomstbouwers en het Nederland van morgen van Floor Milikowski. “Zeer inspirerende verhalen van pioniers die Nederland mooier, groener en meer verbonden maken. Het maakt de mogelijke en hoopvolle toekomst van Nederland nu al concreet.” Bekijk de boekpresentatie en discussie onlangs in De Balie.
Christopher verheugt zich verder op het lezen van Moonshot: grootse missies voor de hervorming van het kapitalisme van Mariana Mazzucato, Wijsheid van Paul Verhaeghe en Citizens: Why the Key to Fixing Everything is All of Us van Jon Alexander. Ja, en natuurlijk op De fijne stad, het ‘inspiratieboek over stedenbouw, ontwerp en samenleven’ van Vincent Luyendijk. Maar op vakantie neemt hij een klassieker mee: Zorba the Greek van Niko Kazantzakis. “Ik ga naar Griekenland op vakantie en wil de Griekse ziel in de literatuur nog beter ervaren ”. Dus een bonustip voor wie over de grens vakantie viert: neem een boek mee uit de canon van je vakantieland voor een nog rijkere vakantiebeleving!
Lappendeken
Zouden we bijna hét boek van het jaar vergeten, dat niet alleen door Christopher, maar ook door collega Wim Oosterveld, projectleider Feedbackloop, warm wordt aanbevolen: De logica van de Lappendeken, verbindingswerk rond vraagstukken die van iedereen en van niemand zijn van Hans Vermaak. Christopher: “Een parel van professionele lectuur, die ingaat op de vraag hoe je verandering en impact kan creëren in complexe vraagstukken. Vraagstukken die bijna altijd grenzen van expertise, organisatie of sector overstijgen. Het biedt zowel intellectuele diepgang als heel concrete handelingsperspectieven. Het laat zien dat de verschillende vormen van verbindingswerk echt ambachtswerk zijn, en niet zomaar ‘netwerken’. Luister ook het podcast interview met Hans Vermaak in de podcastserie ‘Uit de School’ van de NSOB!” En Wim vult aan: “Anders kijken en anders handelen. Verbindingswerk als onderdeel van ons dagelijkse repertoire: Hans legt uit hoe we dat praktisch kunnen doen.” Kortom, als je plek hebt voor één boek in je koffer deze zomer, neem dan Logica van de Lappendeken mee.
Hans Vermaak onlangs bij de onderzoeksmiddag van Het Groene Brein, SIA en Agenda Stad
Heb je toch nog wat ruimte over, dan tipt Wim ook Denk als een rebel van Matthew Syed. “Anders en slimmer werken, vraagt dat we mensen met verschillende mindsets met elkaar samenwerken. Belangrijke eye-opener was dat het ongemak dat daarmee gepaard gaat, cruciaal is om te komen tot meer kwaliteit.” En: Het oneindige spel van Simon Sinek. “Over hoe je door fundamenteel toekomstgericht te denken, kunt kiezen hoe je ’het spel’ speelt. Het gaat niet om winnen of verliezen, maar om te kunnen blijven spelen!”
Oké, even wat verstrooiing tussendoor. Voordat ons brein overhit dreigt te raken door al dit inhoudelijke geweld. Jan Bockma van de City Deal Impact Ondernemen is ook niet vies van een beetje inhoud, maar heeft voor de zomer een mooie roman-tip voor ons: “De verkavelingen, het debuut van de Vlaamse schrijver Arthur Goemans. De vriendschap tussen Robert, Wes en Jenny kent weliswaar een tragische afloop, maar deze roman is zó geestig en vol vaart opgeschreven, dat ‘ie absoluut een plekje in je strandtas verdient. De Agenda Stad-factor in dit verhaal is weggelegd voor de plek waar de drie vrienden opgroeien: langzaam maar zeker ‘verkavelt’ hun slaperige plattelandsdorpje namelijk tot hippe randgemeente.”
Natuurlijk hebben we ook programmamanager Koen Haer, een notoire fantasy-vreter, gevraagd wat er op zijn nachtkastje ligt. Hij laat weten dat hij als kersverse vader van zoon Andrés al een tijd niet meer aan lezen toekomt. Alhoewel. “Ik heb wel The Simplest Baby Book in the World gelezen. Een echte aanrader als je net in de luiers zit.”
Soms moet je eerst voor jezelf zorgen, voordat je, met een visionair boek onder je arm, de wereld gaat redden. Of voor de mensen om je heen. Heb jij een coach in je? Dealmaker Charlot Stensen ging voor zichzelf op onderzoek uit met Let them Theory van Mel Robins. “Mel Robins weet op een vrolijke activerende wijze ingewikkelde coachtechnieken makkelijk uit te leggen. Ze legt uit hoe we onze energie en emoties besteden aan dingen die we niet kunnen beïnvloeden. Let Them; het klinkt zo makkelijk! Maar in praktijk laat iedereen zich wel eens meeslepen door het gedrag van zijn of haar ouders/kinderen. Dit boek leert je om je niet te laten meeslepen door factoren buiten je macht, maar je energie te richten op wat jij kunt veranderen; jezelf. Een fijn stukje hedendaags stoïcisme voor mensen met interesse in coaching.”
Na een sprintje naar de boekhandel, vervolgt uw redacteur met de suggestie van Jan-Willem Wesselink van ELBA/REC, kwartiermaker van de City Deal Ai in de Stad: “Mijn leestip aan iedereen is het boek Don’t mention the Var van Rens van der Vorst over hoe technologisering kan doorslaan. En over een andere belangrijke bijzaak in het leven: voetbal. Jan-Willem schreef er zelfs een blogpost over en hij zou Jan-Willem niet zijn als ie daarin ook niet subtiel even het AI in de Stad-congres van 18 september pitchtte.
Eerder dit jaar werd met een onvergetelijke slotbijeenkomst én een zeer inspirerende portrettenbundel de City Deal Energieke Wijken afgerond. De City Deal kan trots zijn op de resultaten, maar natuurlijk is blijvende aandacht voor het onderwerp nodig. Dealmaker Henk Jan Bierling en projectleider Regien van Adrichem blikten in het voorjaar in een interview terug op vier jaar City Deal Energieke Wijken. Een mooie reflectie met inzichten die waardevol zijn voor iedereen die betrokken is bij een City Deal.
Nood breekt wetten en in onze zoektocht naar leestips verzamelden we de moed om onze gewaardeerde oud-collega Farida Polsbroek te benaderen. Al snel kregen we een mooi lijstje boeken terug. Met daarop het indrukwekkende De dochter. Herinneringen aan anders zijn van Harriët Duurvoort en – eigenlijk verplichte kost voor iedereen die zich inzet voor de publieke zaak, zeker in het sociaal domein – Armoede uitgelegd aan mensen met geld van Tim ’s Jongers. Ook was Farida onder de indruk van Sinan Cankaya’s Galmende geschiedenissen. “Een aanrader over het sociale stijgen van een Turkse Nederlander en wat er bij hem breekt tijdens zijn zoektocht naar verbanden tussen antisemitisme, islamofobie, de Tweede Wereldoorlog en de genocide op de Palestijnen.”
Volgens mij zijn we wel toe aan een boek dat perspectief biedt. Gelukkig is daar projectleider Loket Ontwerpkracht Charlotte Moolenaar: “Soms denken we door alle hectiek van de dag, dat de toekomst ons overkomt. Maar wat als… je zelf een steentje in het water gooit en kijkt naar wat je zelf kunt doen om die toekomst te ‘maken’?! Inmiddels wat jaartjes geleden, volgde ik de opleiding tot trendwatcher aan de Rozenbrood Trendacademy. Jeanneke Scholtens was een van mijn inspirerende klasgenoten. Het trend- en toekomstdenken heeft mij sindsdien nooit meer losgelaten en ik denk dat we dit bij de overheid nog beter zouden kunnen toepassen. Natuurlijk in combinatie met een ontwerpende aanpak!”
Charlotte doelt op Scholtens’ De toekomst is fantastisch. Leer ruimer denken in vier stappen. “Dit boek is bovendien een mooie prelude op de komende Dag van de Stad, waar de vernieuwende Stad en de Stad van de toekomst centraal staan!”
Overigens, we zadelen je natuurlijk alleen op met al dit leesvoer in de stellige overtuiging dat je de zomernieuwsbrief van Agenda Stad al van voor tot achter hebt doorgenomen en dat we je ook al kunnen overhoren over de moeder aller Zomerspecials – die van Platform31.
Lezen met je oren
Ja, sorry. We spelen een beetje vals. Maar wel in jouw belang! Want er zijn namelijk ook een paar hele relevante podcasts die we je niet willen onthouden.
Henk Jan Bierling, dealmaker van de afgeronde City Deal Energieke Wijken, tipt de podcast Energiearmoede en gezondheid. “In deze podcast gaat René Schellekens (RVO) in gesprek met huisarts Micha Lutgens uit Heerlen-Noord. Vanuit zijn dagelijkse praktijk laat dr. Lutgens zien hoe ongezonde woonomstandigheden en stress doorwerken op gezondheid en wat het betekent voor de druk op de zorg. Een indringend en inspirerend gesprek over de noodzaak om sociaal en fysiek met elkaar te verbinden.”
Uitdagingen, vragen en ontwikkelingen in het openbaar bestuur taai? Niet in handen van Christiaan van der Kaaij, onderzoeker bij de NSOB én presentator van de podcastreeks Uit de School, met gesprekken met onderzoekers en practitioners.
Eerder dit jaar werd de City Deal Een Slimme Stad, Zo Doe je Dat, ‘wegens succes afgerond’, waarbij de geleerde lessen overgingen in het DMI-ecosysteem. Leren is delen en daarom maakt een leerzame podcastreeks ook deel uit van de erfenis van deze City Deal. Luister naar ‘Van slimme stad naar Ecosysteem’ op Spotify. Het gelijknamige boek met nog veel meer inzichten, kun je trouwens ook als pdf gratis downloaden via Future-city.nl.
Heel anders – en ook weer niet, maar luister vooral zelf, is de podcastreeks ‘Boven het maaiveld is het uitzicht mooier’. De kers op de taart van de City Deal Sllim Maatwerk, een zesdelige reeks gesprekken met denkers en doeners die hun nek uitsteken voor digitale innovatie in het sociaal domein.
Na de zomer lezen
Om te voorkomen dat je de hele zomer ondersteboven bent van ons boek, lanceren Agenda Stad en CXO Suzanne Potjer De Polder is Dood, Leve de Polder vlak ná de zomer, en wel op 4 september. Dan zullen we je ook laten weten hoe jij een exemplaar van dit boek kunt bemachtigen waarin Suzanne bestuurders en wetenschappers bevraagt over de nieuwe samenwerkingscultuur die we nodig hebben om tot oplossingen te komen die wél werken.